Καλά Χριστούγεννα, Αίσιον και Ευτυχές το 2014

Γιώργος Ηλ. Κέππας.

                                                                            



 

 

ΑΓΙΑ ΝΥΧΤΑ

Άγια νύχτα, σε προσμένουν με χαρά οι Χριστιανοί
και με πίστη ανυμνούμε, το Θεό δοξολογούμε,
μ' ένα στόμα, μια φωνή, ναι, με μια φωνή.

Η ψυχή μας φτερουγίζει πέρα στ' άγια τα βουνά,
όπου ψάλλουν οι Αγγέλοι, απ' τα ουράνια θεία μέλη,
στο Σωτήρα "ωσαννά", ψάλλουν "ωσαννά".

Στης Βηθλεέμ ελάτε όλοι, στα βουνά τα ιερά
και μ' ευλάβεια μεγάλη 'κει που τ’ άγιο φως προβάλλει
προσκυνήστε με χαρά, ναι με μια χαρά.

Η "Άγια Νύχτα" είναι το πιο γνωστό χριστουγεννιάτικο τραγούδι σ' όλο τον κόσμο. Μεγάλοι συνθέτες όπως ο Βέρντι, ο Βάγκνερ, ο Πουτσίνι και άλλοι, το αναγνώρισαν σαν ένα βαθιά θρησκευτικό τραγούδι, με μια παράξενη δύναμη να φτάνει κατευθείαν στις καρδιές των ανθρώπων. Κατά καιρούς έχουν πει πως η μελωδία είναι του Μότσαρτ ή του Χάιντ, ενώ άλλοι λένε πως είναι έργο του Μπετόβεν. Η αλήθεια είναι πως η "Άγια Νύχτα", που σήμερα τραγουδιέται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, γεννήθηκε σ'ένα χωριουδάκι της Αυστρίας την παραμονή των Χριστουγέννων του 1818. Δημιουργοί του ήταν ο Γιόζεφ Μορ και ο Φραντς Γκρούμπερ.

 

Και το δένδρο του Χριστού ήρθε, ήρθε πάλι…

Ιστορικό του δέντρου

Το έλατο, ως στολισμένο δένδρο, εμφανίζεται στην Ευρώπη τον 12ο αιώνα και μάλλον όχι τυχαία, στην πλούσια σε έλατα περιοχή της Αλσατίας. Το στόλισμα του δένδρου, αρχικά, ήταν μόνο τρία κλαδιά, κομμένα τρεις μέρες πριν τα Χριστούγεννα.

Το έλατο ως δένδρο των Χριστουγέννων ή δένδρο του Χριστού κάνει την εμφάνιση του στα σπίτια των Γάλλων της Αλσατίας, το 1521.

Ήταν σύμβολο του δένδρου της Εδέμ, δηλαδή του παραδείσου, γι’ αυτό το στόλιζαν με μήλα.

Στη Λετονία, κείμενα που χρονολογούνται από τις 24 Δεκεμβρίου του 1510, μιλούν για τοπική γιορτή, όπου άνθρωποι χόρευαν γύρω από δένδρο στολισμένο με τριαντάφυλλα. Επιστρέφοντας στην Αλσατία, το 1546, για πρώτη φορά, αληθινά, πράσινα δένδρα κόβονται για τα Χριστούγεννα, τη νύχτα της γιορτής του Αγίου Θωμά, στις 21 Δεκεμβρίου. Τα στολίδια του χριστουγεννιάτικου δένδρου ήταν συμβολικά μήλα( εφόσον η 24η Δεκεμβρίου ήταν αφιερωμένη στον Αδάμ και την Εύα), γλυκά και μικρά γλυκίσματα. Το δένδρο των Χριστουγέννων θεωρήθηκε ως ειδωλολατρικό έθιμο. Είναι γεγονός ότι στην αρχαιότητα κατά τη διάρκεια των εορτασμών του χειμερινού ηλιοστάσιου, γινόταν στόλισμα δένδρου, με φρούτα, λουλούδια και σιτάρι- σύμβολο της ζωής. Στις αρχές του 19ου αιώνα, χαλκογραφία παριστάνει έλατο στολισμένο με ζώα, μικρές μορφές, πουλιά και γλυκά. Εκχριστιανίζεται την ίδια περίοδο, αφού τοποθετήθηκε το άστρο της Βηθλεέμ στο ψηλότερο σημείο του έλατου.
Οι Προτεστάντες, μετά τις μεταρρυθμίσεις του 1560, δε δέχονται τη φάτνη που συμβολίζει τη γέννηση, σε αντίθεση με τους καθολικούς και δίνουν όλο το ενδιαφέρον στο δένδρο για να αναπαραστήσουν τον παράδεισο του Αδάμ και της Eύας και την αναγνώριση του καλού και του κακού. Από τον 17ο αιώνα και μετά η διακόσμηση του δένδρου γίνεται καταπληκτικά πανέμορφη με το φωτισμό. Όσοι είχαν την δυνατότητα να αγοράσουν κεριά, τα τοποθετούσαν με λαβή πάνω στα κλαδιά και τα άναβαν τη νύχτα της παραμονής των Χριστουγέννων. Οι πιο φτωχοί έφτιαχναν λύχνους με το κέλυφος των καρυδιών και τους τοποθετούσαν με τον ίδιο τρόπο στα κλαδιά του δένδρου

 Στην πατρίδα μας, το χριστουγεννιάτικο δέντρο το έφεραν το 1833 για πρώτη φορά οι Βαυαροί, μετά την εκλογή του Όθωνα ως βασιλέως της Ελλάδος. Το πρώτο Χριστουγεννιάτικο δέντρο που στολίστηκε στην χώρα μας, ήταν αυτό στα ανάκτορα του Όθωνα στο Ναύπλιο.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι το Χριστουγεννιάτικο δέντρο εκτόπισε το παραδοσιακό καραβάκι που στόλιζαν οι Έλληνες τις ημέρες των Χριστουγέννων. Σε ορισμένες περιοχές (κυρίως στα νησιά) εξακολουθούν ακόμα να στολίζουν καραβάκια. Για τα φετινά Χριστούγεννα(2013) οι Δήμοι Αθηναίων και Πειραιά επιλέξανε(αντί του δένδρου) το καράβι – παραδοσιακό, ελληνικό σύμβολο των Χριστουγέννων.  

Σήμερα πολλοί στολίζουν τεχνητά δένδρα .Όμως το φυσικό είναι ασύγκριτα καλύτερο και εντυπωσιακότερο.

Χριστουγεννιάτικη Φάτνη:

Έρχεται κάποια στιγμή στην πορεία του χρόνου και εντάσσεται στον στολισμό του δένδρου και η φάτνη. Η φάτνη, είναι μια απεικόνιση του στάβλου που γεννήθηκε ο Χριστός.

Τα Κάλαντα Χριστουγέννων όπως τα ψάλλουν στο Βαμβακόφυτο Σιντικής Σερρών.

Ήρθαν τα Χριστούγεννα εορτή μεγάλη και το δένδρο του Χριστού, ήρθε, ήρθε πάλι.   Και του χρόνου,. Χρόνια πολλά !

Δένδρο με χρυσά στολίδια, με κουφέτα, με παιχνίδια, δώρα πάρετε παιδιά απ’ του δένδρου τα κλαδιά.

Κι ο Χριστός μας πάντοτε το καλό μας θέλει, με αγάπη σήμερα, όλα θα τα φέρει.



Κάλαντα και τραγούδια Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς
 

ΚΑΛΗΝ ΗΜΕΡΑΝ ΑΡΧΟΝΤΕΣ     Καλήν ημέραν άρχοντες κι αν ει - κι αν είναι ο ορισμός σας, Χριστού τη θεία γέννηση, να πω, να πω στ` αρχοντικό σας.   Χριστός γεννάται σήμερον εν Βη - εν Βηθλεέμ τη πόλει, οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρε - χαίρετ` η φύσις όλη.       Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φα - εν φάτνη των αλόγων ο βασιλεύς των ουρανών και ποι - και ποιητής των όλων.       Πλήθος αγγέλων ψάλλουσι το "Δόξα εν υψίστης" και τούτο άξιον εστί, η των ποιμένων πίστης.     Εκ της Περσίας έρχονται τρεις μάγοι με τα δώρα, άστρο λαμπρόν τους οδηγεί χωρίς να λείψει ώρα.   Έφθασαν εις Ιερουσαλήμ, με πόθον ερωτώσι που εγεννήθη ο Χριστός, να παν να τον ευρώσι.   Δια Χριστόν ως ήκουσεν ο Βασιλεύς Ηρώδης, αμέσως εταράχθει κι έγινε θηριώδης.   Ότι πολλά φοβήθηκε δια την βασιλείαν, μη του την πάρει ο Χριστός και χάσει την ουσίαν.   ΠΑΕΙ Ο ΠΑΛΙΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ   Πάει ο Παλιός ο Χρόνος ας γιορτάσουμε παιδιά και του χωρισμού ο πόνος ας κοιμάται στην καρδιά   Καλή Χρονιά Καλή Χρονιά χαρούμενη χρυσή πρωτοχρονιά(δις)   Γέρε χρόνε φύγε τώρα πάει η δική σου η σειρά ήρθ' ο νέος με τα δώρα με τραγούδια με χαρά   Καλή Χρονιά Καλή Χρονιά χαρούμενη χρυσή πρωτοχρονιά(δις)   Μα κι αν φεύγεις μακριά μας στην καρδιά μας πάντα ζει κάθε λύπη και χαρά μας πού περάσαμε μαζί   Καλή Χρονιά Καλή Χρονιά χαρούμενη χρυσή πρωτοχρονιά(δις)     Όλα γύρω χιονισμένα όλα γύρω παγωνιά μα θα λιώσουν ένα – ένα με τη νέα τη χρονιά.   Καλή Χρονιά Καλή Χρονιά χαρούμενη χρυσή πρωτοχρονιά(δις)

ΑΡΧΙΜΗΝΙΑ ΚΙ ΑΡΧΙΧΡΟΝΙΑ     Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψιλή μου δεντρολιβανιά κι αρχή καλός μας χρόνος εκκλησιά με τ' άγιο θρόνος.       Αρχή που βγήκε ο Χριστός Άγιος και πνευματικός στη γη να περπατήσει και να μας καλοκαρδίσει.       Άγιος Βασίλης έρχεται και δεν μας καταδέχεται από την Καισαρεία συ σ' αρχόντισσα κυρία.       Βαστά εικόνα και χαρτί ζαχαροπλάστη ζυμωτή χαρτί και καλαμάρι δες και με το παλικάρι     Το καλαμάρι έγραφε την μοίρα του την έλεγε και το χαρτί ομίλει Άγιε μου, καλέ Βασίλη.   Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις. Κάτσε τον πόνο σου να πεις. Κάτσε, κάτσε να τραγουδήσεις και να μας καλοκαρδίσεις   Καλή Χρονιά! ΧΙΟΝΙΑ ΣΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΡΙΟ   Χιόνια στο καμπαναριό που Χριστούγεννα σημαίνουν χιόνια στο καμπαναριό ξύπνησ' όλο το χωριό   Ντιν, νταν, νταν, ντιν, νταν. νταν..   Κι όλοι παν στην εκκλησιά το Χριστό να προσκυνήσουν κι όλοι παν στην εκκλησιά λάμπει απόψε η Παναγιά   Ντιν, νταν, νταν, ντιν, νταν. νταν..   Εγεννήθηκες χωρίς στρωματάκι καλέ μας Χριστούλη Εγεννήθηκες χωρίς μια σκουφίτσα να φορείς.   Ντιν, νταν, νταν,ντιν, νταν νταν ντιν, νταν, νταν, νταν,,νταν, ντιν, νταν ΤΡΙΓΩΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ   Τρίγωνα - κάλαντα σκόρπισαν παντού κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού έεϊ !!! Τρίγωνα - κάλαντα μες στη γειτονιά, ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά.   Άστρο φωτεινό θα ’βγει γιορτινό μήνυμα να φέρει απ΄ τον ουρανό.. Μες στη σιγαλιά ανοίγει η αγκαλιά και κάνει η αγάπη στη καρδιά φωλιά.   Τρίγωνα - κάλαντα στο μικρό χωριό και χτυπά Χριστούγεννα το καμπαναριό έεϊ !!. Τρίγωνα - κάλαντα σκόρπισαν παντού και μας φέρνουν μήνυμα του μικρού Χριστού.   Τρέχουν τα παιδιά μέσα στο χιονιά, ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά . Μες στη σιγαλιά ανοίγει η αγκαλιά κι έκαν’ η αγάπη στην καρδιά φωλιά Τρίγωνα - κάλαντα σκόρπισαν παντού κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού έεϊ !!! Τρίγωνα - κάλαντα στο μικρό χωριό και χτυπά Χριστούγεννα το καμπαναριό.

ΑΓΙΑ ΝΥΧΤΑ     Άγια νύχτα, σε προσμένουν με χαρά οι Χριστιανοί και με πίστη ανυμνούμε, το Θεό δοξολογούμε, μ` ένα στόμα, μια φωνή, ναι, με μια φωνή.   Η ψυχή μας φτερουγίζει πέρα στ` άγια τα βουνά όπου ψέλνουν οι Αγγέλοι απ` τα ουράνια θεία μέλη, στο Σωτήρα "ωσανά",ναι "ωσανά".   Στης Βηθλεέμ ελάτε όλοι, τα βουνά τα ιερά και μ` ευλάβεια μεγάλη, `κει που άγιο φως προβάλλει προσκυνήστε με χαρά, ναι με χαρά.   Σαν παιδί φτωχό γεννιέται ο Χριστός μας ταπεινά κι όσοι θέλετε ευτυχία, του Θεού την ευλογία, δώστε, δώστε στα ορφανά, ναι στα ορφανά.   Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ     Μου `παν έλα να πάμε να δεις Χριστός γεννήθηκε στην άκρη της γης. Κι εγώ γυρεύω απόψε στον ουρανό τα` αστέρι ψάχνω να `βρω το φωτεινό ραπαπαπάμ ραπαπαπάμ να με πάει στο μικρό βασιλιά πέρα μακριά.   Μες στη νύχτα παιδί μοναχό τι δώρο να σου φέρω; είμαι φτωχό. Φέρνω το τύμπανο που μόνο κρατώ, τα κάλαντα να παίξω για το Χριστό ραπαπαπάμ, ραπαπαπάμ το πιο ωραίο τραγούδι θα πω για το Χριστό.   Μες στη νύχτα τα ζώα ξυπνούν κι απέξω ταπεινά βοσκοί προσκυνούν. Στης Παναγιάς κρυμμένο την αγκαλιά χρυσό στεφάνι φως φορεί στα μαλλιά, ραπαπαπάμ, ραπαπαπάμ Σα με βλέπει, η καρδιά μου χτυπά χαρωπά.   ΤΟ ΕΛΑΤΟ   Ω! έλατο, ω! έλατο, μ` αρέσεις, πώς μ` αρέσεις! Τι ωραία την Πρωτοχρονιά μας φέρνεις δώρα στα κλαδιά!   Ω! έλατο, ω έλατο μ` αρέσεις, πώς μ` αρέσεις!   Ω! έλατο, ω έλατο τι δίδαγμα η στολή σου, Ελπίδα εμπνέει σταθερή και θάρρος πάντα στη ζωή.   Ω! έλατο, ω έλατο μ` αρέσεις, πώς μ` αρέσεις!   Ω! έλατο, ω έλατο τα πράσινά σου φύλλα, τα βγάζεις με καλοκαιριά και τα φορείς με το χιονιά.   Ω! έλατο, ω έλατο τα πράσινά σου φύλλα!!