Γράφει ο Γιώργος Ηλ. Κέππας
Το καμπαναριό μας ή κωδωνοστάσιο για τους Ελληνομαθείς κτίστηκε στη βορεινή πλευρά και δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, πολιούχου του Βαμβακοφύτου Σερρών πριν από 129 χρόνια, δηλαδή το 1882. Χρονιά που είναι χαραγμένη σε πέτρινη πλάκα ψηλά στον τοίχο του καμπαναριού στη ΒΔ πλευρά του και στο εσωτερικό κοίλωμα στη βάση της στέγης είναι γραμμένη η ημερομηνία 21 Μαΐου 1882. Το μοναδικό μέχρι σήμερα γραπτό τεκμήριο που βεβαιώνει πότε ακριβώς αποπερατώθηκε η ανέγερση του καμπαναριού μας.
Στοιχεία που διασώθηκαν και μεταδόθηκαν προφορικά, λένε πως στο καμπαναριό δούλεψαν κτίστες από τη Βροντού Σερρών, μεγάλοι και τρανοί τεχνίτες της εποχής εκείνης. Ήταν και ένας δικός μας, ο προπάππος του Γιώργου Καράκιολη, που έκτιζε τη ΒΑ γωνία. Εντυπωσιάζει το χρώμα της διακόσμησης στη συμβολή τοίχων και στέγης εξωτερικά και γύρω-γύρω, που μένει ανεξίτηλο και αναλλοίωτο εδώ και 129 χρόνια. Τις πέτρες τις πελεκούσαν στο βουνό και με μουλάρια τις μετέφεραν κάτοικοι του χωριού, όπως και τα ξύλα, την άμμο και τον ασβέστη με εθελουσία προσφορά εργασίας. Όλοι οι χωριανοί συνεισέφεραν στα έξοδα του έργου. Μεγάλη ήταν η οικονομική βοήθεια της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών. Ένα μέρος του ποσού ήταν δωρεά, ένα άλλο έναντι ακινήτων στο χωριό(είναι τα σημερινά μετόου=μετόχια , νοτιοανατολικά της εκκλησίας Αγίου Γεωργίου) και το υπόλοιπο χρέος σε μορφή δανείου, οι δόσεις του οποίου κάθε χρόνο πληρώνονταν σε είδος, όπως σιτάρι, κριθάρι, αλεύρι και άλλα τρόφιμα.
Το καμπαναριό μας ή κωδωνοστάσιο για τους Ελληνομαθείς κτίστηκε στη βορεινή πλευρά και δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, πολιούχου του Βαμβακοφύτου Σερρών πριν από 129 χρόνια, δηλαδή το 1882. Χρονιά που είναι χαραγμένη σε πέτρινη πλάκα ψηλά στον τοίχο του καμπαναριού στη ΒΔ πλευρά του και στο εσωτερικό κοίλωμα στη βάση της στέγης είναι γραμμένη η ημερομηνία 21 Μαΐου 1882. Το μοναδικό μέχρι σήμερα γραπτό τεκμήριο που βεβαιώνει πότε ακριβώς αποπερατώθηκε η ανέγερση του καμπαναριού μας.
Στοιχεία που διασώθηκαν και μεταδόθηκαν προφορικά, λένε πως στο καμπαναριό δούλεψαν κτίστες από τη Βροντού Σερρών, μεγάλοι και τρανοί τεχνίτες της εποχής εκείνης. Ήταν και ένας δικός μας, ο προπάππος του Γιώργου Καράκιολη, που έκτιζε τη ΒΑ γωνία. Εντυπωσιάζει το χρώμα της διακόσμησης στη συμβολή τοίχων και στέγης εξωτερικά και γύρω-γύρω, που μένει ανεξίτηλο και αναλλοίωτο εδώ και 129 χρόνια. Τις πέτρες τις πελεκούσαν στο βουνό και με μουλάρια τις μετέφεραν κάτοικοι του χωριού, όπως και τα ξύλα, την άμμο και τον ασβέστη με εθελουσία προσφορά εργασίας. Όλοι οι χωριανοί συνεισέφεραν στα έξοδα του έργου. Μεγάλη ήταν η οικονομική βοήθεια της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών. Ένα μέρος του ποσού ήταν δωρεά, ένα άλλο έναντι ακινήτων στο χωριό(είναι τα σημερινά μετόου=μετόχια , νοτιοανατολικά της εκκλησίας Αγίου Γεωργίου) και το υπόλοιπο χρέος σε μορφή δανείου, οι δόσεις του οποίου κάθε χρόνο πληρώνονταν σε είδος, όπως σιτάρι, κριθάρι, αλεύρι και άλλα τρόφιμα. Πρόσφεραν όλοι οι κάτοικοι ανάλογα με τις δυνατότητές τους. Η συγκέντρωση των παραπάνω αγαθών γινόταν στο νάρθηκα της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου και η εκκλησιαστική επιτροπή συνόδευε τη μεταφορά τους στο μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου.. Μαζί πήγαιναν και άλλοι χωριανοί. Και κάθε χρόνο πήγαιναν περισσότεροι. Το χρέος εξοφλήθη, αλλά οι επισκέψεις συνεχίστηκαν και έγιναν έθιμο, που τα τελευταία χρόνια είχε σταματήσει, αλλά το αναβίωσε αμέσως μετά την ίδρυσή του ο Μορφωτικός Λαογραφικός όμιλος Βαμβακοφύτου. Πιθανόν στο μοναστήρι να υπάρχουν στοιχεία γραπτά για την ανέγερση του καμπαναριού. Πρέπει να γίνει κάποια έρευνα.
Μία καμπάνα συνδεόταν με σχοινί με το σπίτι του Τόλιου(επώνυμο που εξέλειπε), για να ξυπνάει κατά τις τρεις (03.00) νύχτα ακόμα, τους εργάτες- και ήταν πολλοί- που δούλευαν στα καρβουνιάρικα (στη συγκέντρωση και απανθράκωση ξύλων) στο Μπέλες.
Το καμπαναριό λειτουργεί με σήμαντρο, όπως στα μοναστήρια, και 4 καμπάνες. Κάθε καμπάνα ή όλες μαζί ανάλογα με τον τρόπο που ο δεξιοτέχνης νεωκόρος (καντηλανάφτης) τις χτυπά παράγουν ήχους χαρμόσυνους, ή θλιμμένους, κινδύνου ή συναγερμού. Αξίζει κανείς να τις ακούσει ιδιαίτερα κάποιο πρωϊνό Κυριακής, λίγο πριν αρχίσει η Θεία Λειτουργία. Οι καμπάνες και το σήμαντρο είναι δωρεά της Μονής του Τιμίου Προδρόμου Σερρών. Το σήμαντρο ( δηλ. το μακρόστενο ξύλινο κομμάτι) αντικαταστάθηκε προ 30ετίας από καινούριο και το παλιό αποτελεί σήμερα αντικείμενο του Μουσείου του Μορφωτικού Λαογραφικού Ομίλου Βαμβακοφύτου.
Η μικρότερη καμπάνα καθημερινά πρωί και απόγευμα καλούσε τους μαθητές στο σχολείο.. Το σήμαντρο πρώτα αρχίζει να χτυπά με δεξιοτεχνία ο νεωκόρος και συνεχίζει με τις τέσσερις καμπάνες...
Το υπόγειο του καμπαναριού ήταν παλιά οστεοφυλάκιο. Στη στέγη γύρω από τον πέτρινο Σταυρό είχαν φωλιά οι πελαργοί που κάθε χρόνο με τον ερχομό τους προμήνυαν και τον ερχομό της Άνοιξης . Τώρα ο πέτρινος Σταυρός έγινε μεταλλικός και η φωλιά καταστράφηκε. Απ’ τα παράθυρα έδεναν σχοινιά και αναρριχιόνταν νέοι του χωριού ανήμερα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου.(παλιό έθιμο).
. Ό,τι σχετικό γνωρίζει κανείς και κυρίως για το έργο της ανέγερσης του καμπαναριού μπορεί να το καταθέσει στη σελίδα αυτή.
Ο Μορφωτικός Λαογραφικός Όμιλος Βαμβακοφύτου επέλεξε το 1982 (100 χρόνια από το 1882) το καμπαναριό για έμβλημά του. Αποτύπωσε ανάγλυφη παράσταση του στη σφραγίδα του Ομίλου. Το ίδιο έκανε και ο Σύλλογος μεταναστών Βαμβακοφύτου.
Ας είναι το καμπαναριό μνημείο και φωτεινός φάρος στην πορεία μας, για τη μελέτη της ιστορίας, των ηθών και εθίμων, των αρετών, του χαρακτήρα και του πολιτισμού της γενέτειράς μας.
Γράφει ο Γιώργος Ηλ. Κέππας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου